Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM)

Publicatiedatum 26-06-2025 | Laatste update 14-11-2025 | Webpagina

Het CBAM is een Europese verordening die de EU inzet om de CO₂-uitstoot die is vrijgekomen bij de productie van bepaalde goederen buiten de EU, aan de grens te corrigeren. De Douane voert deze verordening uit samen met de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa).

Sinds 1 oktober 2023 wordt het Carbon Border Adjustment Mechanism(CBAM) geleidelijk ingevoerd. Tot en met december 2025 geldt een overgangsperiode. Wij begrijpen dat deze veranderingen vragen oproepen. Daarom hebben wij op deze pagina de actuele informatie over het CBAM verzameld.

Omnibus-vereenvoudigingen

De CBAM-verordening is al in mei 2023 is gepubliceerd, maar de Europese Raad en het Europees Parlement hebben in juli 2025 een voorlopig akkoord bereikt op verschillende vereenvoudigingen van de CBAM-verordening. Deze vereenvoudigingen horen bij het Omnibus-pakket en worden naar verwachting rond het najaar definitief en gepubliceerd.

Voor specifieke vragen over het CBAM en vragen over de Omnibus-vereenvoudigingen hebben we vragen en antwoorden over het CBAM opgesteld. Ook vindt u onderaan deze pagina een link naar het CBAM transitional registry en een link naar de website van de Nederlandse Emissieautoriteit, waarop u ook informatie en uitgebreide vragen en antwoorden over het CBAM kunt vinden.

Tot slot staat op deze pagina de link naar de website voor het aanvragen van uw toelating als CBAM-aangever. Als u voor 1 september 2025 uw aanvraag indient, bent u ervan verzekerd dat deze op tijd door de NEa is behandeld.

• Lees de vragen en antwoorden over het CBAM en de Omnibus-vereenvoudigingen
• Lees het CBAM transitional registry van de Europese Unie
• Check de CBAM-website van de NEa
• Check de CBAM-toelatingswebsite voor het aanvragen van uw toelating als ‘CBAM-aangever’

Wat is het CBAM

Het CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism), oftewel koolstofcorrectie aan de Europese buitengrens, is een instrument dat geïntroduceerd is door de Europese Commissie. Het CBAM moet ervoor zorgen dat er eerlijke concurrentie plaatsvindt tussen Europese bedrijven en bedrijven buiten de EU. Daarmee ondersteunt het CBAM de werking van het Europese emissiehandelssysteem (EU ETS).

Iedereen die CBAM-goederen met een waarde boven € 150 per zending importeert naar de EU, is sinds oktober 2023 verplicht te rapporteren hoeveel CO₂ er is uitgestoten bij de productie van die goederen. Verder gelden er nu nog geen verplichtingen. Vanaf 1 januari 2026 moeten toegelaten importeurs een prijs gaan betalen voor de CO₂ die is uitgestoten bij de productie van de geïmporteerde CBAM-goederen. Ook rapporteren toegelaten importeurs jaarlijks over de CO₂ die bij de productie van die goederen is uitgestoten.

Waarom het CBAM?

Het CBAM is een Europese verordening en onderdeel van het Fit for 55-pakket. Dit pakket heeft als doel dat de uitstoot (emissie) van broeikasgassen met ten minste 55 % afneemt voor 2030.

De EU heeft momenteel een systeem waarbij producenten EU-emissierechten moeten kopen voor de CO₂-uitstoot van hun producten: het emissiehandelssysteem (EU ETS) van de EU. Met de prijscorrectie van het CBAM ondervinden deze producenten niet langer een concurrentienadeel bij import uit derde landen waar de kosten voor CO₂-emissies lager zijn.

Voor wie is het CBAM?

Het CBAM geldt voor importeurs van CBAM-goederen. Dit zijn goederen in de categorieën: ijzer en staal, cement, meststoffen, aluminium, elektriciteit en waterstof. De volledige lijst met goederencodes vindt u in Bijlage I van de Europese verordening.

Vanuit de verordening is de importeur de (rechts)persoon die in eigen naam en voor eigen rekening CBAM-goederen aangeeft voor het vrije verkeer, of diegene namens wie CBAM-goederen worden aangegeven voor het vrije verkeer.

Daarbij kan sprake zijn van de volgende situaties:

• Doet u uw eigen aangiften? Dan wordt u aangemerkt als de importeur en gelden de verplichtingen uit de verordening voor u. 
• Maakt u gebruik van directe vertegenwoordiging? Dan wordt u aangemerkt als de importeur en gelden de verplichtingen uit de verordening voor u en niet voor uw direct vertegenwoordiger. 
• Maakt u gebruik van indirecte vertegenwoordiging? Dan hebt u de keuze: u moet met uw indirect vertegenwoordiger afspraken maken over wie optreedt als de importeur in de zin van de verordening en daarmee wie aan de verplichtingen van de verordening moet voldoen.

Bent u niet gevestigd in de EU? Dan kan alleen een indirect vertegenwoordiger voor u optreden als importeur van CBAM-goederen en voor u aan de verplichtingen van de verordening voldoen. Afspraken hierover maakt u met uw indirect vertegenwoordiger. Lees de vragen en antwoorden over het CBAM transitional registry voor meer informatie over CBAM en douanevertegenwoordiging.

Welke fasen zijn er bij de invoer van het CBAM?

Het CBAM treedt in 2 fasen in werking:

• de overgangsperiode van 1 oktober 2023 tot en met 31 december 2025
• de algehele inwerkingtreding vanaf 1 januari 2026

Wat is er veranderd sinds 1 oktober 2023?

Rapportageverplichting

Sinds 1 oktober 2023 geldt de rapportageverplichting voor CBAM-goederen. Binnen 1 maand na het einde van ieder kwartaal moet u als importeur bij de Europese Commissie een rapportage indienen. In de rapportage vermeldt u de hoeveelheid CBAM-goederen die u hebt geïmporteerd en de hoeveelheid CO₂ die bij de productie van die goederen is uitgestoten.

De kwartaalrapportages levert u aan bij de Europese Commissie via het CBAM transitional registry. Op de website van de Europese Commissie staat meer informatie over het gebruik van het CBAM transitional registry. Op de website van de NEa vindt u meer informatie over de inhoud en het aanleveren van de kwartaalrapportages.

Inloggen in het register doet u met eHerkenning. Lees meer over inloggen in het CBAM transitional registry op de pagina Inloginstructie CBAM transitional registry.

Invoeraangifte

Sinds 1 oktober 2023 moet de Douane importeurs informeren over rapportageverplichting voor CBAM-goederen. Om er zeker van te zijn dat u als importeur van CBAM-goederen kennis hebt genomen van de rapportageverplichting vragen wij u om een fictieve bescheidcode in te vullen bij de invoeraangifte van deze goederen. U verklaart daarmee op de hoogte te zijn van de rapportageverplichting voor deze goederen. U hoeft geen bescheid aan te leveren bij de aangifte, maar u moet de bescheidcode wel invullen om uw invoeraangifte te kunnen doen. Wanneer u geen fictieve bescheidcode invult, wordt uw aangifte niet aanvaard.

Waar moet u op letten bij uw invoeraangifte tijdens de overgangsperiode?

• In uw invoeraangifte vult u tot 1 januari 2026 bij bescheiden het volgende nummer in:
  • 1200
    Met deze fictieve bescheidcode geeft u aan op de hoogte te zijn van de rapportageverplichting voor deze CBAM-goederen.
  • 1300
    Met deze fictieve bescheidcode geeft u aan dat de door u aangegeven CBAM-goederen uitgezonderd zijn van de verplichtingen uit de verordening. Bijvoorbeeld omdat de waarde van de goederen lager is dan € 150.
• Als u geen fictieve bescheidcode invult, wordt de aangifte niet aanvaard en krijgt u een foutmelding. U kunt de aangifte dan aanpassen en opnieuw indienen.
• In het Gebruikerstarief geven we bij alle goederen die onder de CBAM-verordening vallen, de voorwaarden van de maatregel van de benodigde bescheidcode aan en lichten we deze toe.
• Vanaf 1 januari 2026 zijn importeurs die minder dan 50 ton aan CBAM-goederen importeren uitgezonderd van de verplichtingen uit de verordening. Dan komen de bescheidcodes 1200 en 1300 te vervallen of worden veranderd.
• De nieuwe codes zijn vanaf 1 januari 2026 beschikbaar. U vindt de nieuwe codes op de pagina Gebruikerstarief. De codes zijn altijd actueel.

Wat verandert er na 1 januari 2026?

Importeurs die vanaf 1 januari 2026 CBAM-goederen willen importeren, moeten zijn toegelaten als CBAM-aangever. De toelating vraagt u aan bij de NEa, op de website www.cbamtoelating.nl. Daarnaast moeten importeurs van CBAM-goederen vanaf 1 januari 2026 CO₂-certificaten aankopen om de CO₂ te corrigeren die is uitgestoten bij de productie van de ingevoerde goederen. Jaarlijks moeten evenveel CO₂-certificaten worden ingeleverd als dat er CO₂ is uitgestoten bij de productie van de geïmporteerde CBAM-goederen. 1 certificaat staat gelijk aan de uitstoot van 1 ton CO₂.

Vanuit het Europese Omnibus-pakket van Q1 2025 vereenvoudigt de Europese Commissie het CBAM per 1 januari 2026 op verschillende manieren. Zo hoeven aangevers die tijdens het kalenderjaar minder dan 50 ton aan CBAM-goederen importeren, geen toegelaten ‘CBAM-aangever’ te zijn. Ook hoeven zij geen rapportage op te stellen en certificaten aan te kopen, omdat zij zijn uitgezonderd van de verplichtingen uit de verordening. De drempelwaarde van 50 ton per jaar geldt niet voor waterstof en elektriciteit. Meer informatie over deze uitzonderingsregels vindt u bij de vragen en antwoorden over CBAM.

Meer informatie

De regels rond het CBAM worden nog verder uitgewerkt voor de periode na 1 januari 2026. Dat gebeurt dan in een aantal uitvoeringsverordeningen. Als hierover nieuwe informatie beschikbaar komt, leest u dat op onze website en op de website van de NEa.

Ook kunt u meer lezen over CBAM op de website van de Europese Unie (alleen in het Engels).